Grčka je smeštena na samom raskršću istoka i zapada, ali nije to sve što čini njen geografski položaj. Ova zemlja je i na samom Mediteranu, a odlikuje je i sjajna klima. Sve ove prirodne karakteristike Grčke, pobrinule su se za to da ova zemlja bude na raskršću uticaja istoka i zapada, glavna stanica kroz koji prolaze njihovi kulturni i politički uticaji, a svakako i kolevka zapadne civilizacije, što je neosporna činjenica.
Kao što znamo, muzika je neodvojiv deo kulture, tradicije i istorije jednog naroda. U nekim zemljama, muzika je vrlo slična melodijama iz ostalih zemalja, dok je u nekim sasvim autentična i specifična.
Svako čiji će izbor biti neko grčko letovalište naredne godine, treba da očekuje i da čuje tipične grčke melodije. Bilo da planirate tradicionalni Halkidiki, Olimpsku regiju, ili vas zanima Evia leto 2020. je pravi trenutak da istražite sve lepote grčkih letovališta, ali i kulturno-istorijskog zaleđa kroz grčku muziku.
Pa, red je pre tog putovanja naučiti nešto i o muzici Grčke i tako upoznati i važan element grčkog naroda i njihove kulture.
Začetak grčke muzike u antici
Rasprave grčkih filozofa i teoretičara muzike, iz 8. veka pre nove ere, prvi su trag i znanje o grčkoj muzici. Još tada, kako iz ovih rasprava možemo zaključiti, grčka muzika bila je vrlo cenjena. Čak i samo ime “muzika”, koje je slične jezičke konstrukcije u celom svetu, potiće od reči Muses, koje predstavljaju boginje, ćerke Zevsa u grčkoj mitologiji.
Tako je, još antička grčka muzika, bila deo svih važnih rituala (venčanja, sahrane, verski obredi…). O tome koliko su u antici Grci cenili muziku, možda najbolje govori Platonov citat: “Što je u državi bolja muzika, bolja će biti i država”.
Stari Grci muziku su delili na lošu i na dobru, a njihovi omiljeni instumenti bili su: od duvačkih - aulos, od žičanih - kitara i lira. Najstariji muzički oblik grčke muzike bila je kitadorija, u kojoj pevač sam sebe prati na kitari, a u pauzama svira interludijum.
Vizantijski uticaj na grčku muziku
U doba Vizantije, do Grčke dolaze istočnjački muzički uticaji, ali pre se može reći da od ovog perioda postoji dva pravca grčke muzike, nego da je ona mešavina antičke i vizantijske. Dakle, tradicionalna grčka muzika, može se reći da se deli na dva pravca: na onaj koji se oslanja na antičke korene i na vizantijsku muziku.
Čuveni grčki folk ritmovi korene vuku još iz ovog perioda, ali su se posebno razvili u doba Otomanske imperije.
Otomansko carstvo i grčka muzika
Crkvena i folk muzika, žanrovi koji su bili najzastupljeniji u periodu pre Otomanskog carstva, u njegovo vreme postaju još popularniji. Grčka tradicionalna folk muzika, tada poprima i turske melodije, koji je dodatno obogaćuju autentičnom melodijom i zvukom.
Znate one grčke pesme koje vas već posle nekoliko sekundi “nateraju” da zaigrate? Pa, velike su verovatnoće da su one upravo produkt mešavine vizantijskih i turskih uticaja, te njihov autentičan spoj u vidu tradicionalne grčke muzike.
Savremeni žanrovi i drugi uticaji u grčkoj muzici
Kako ne bi došlo do zabune, važno je naglasiti da grčka muzika nisu samo antički, a ni folk zvuci. To su samo njene, autentične, nacionalne melodije. Tokom istorije, grčki muzičari istakli su se i u žanrovima kao što su klasična muzika, pop muzika, zabavna muzika, pa i u onim najmodernijim, kao što su mejnstrim hip hop i rep muzika.
Sigurni smo da ćete na narednom letovanju u Grčkoj više pažnje obratiti na melodije koje ćete čuti na svakom koraku. Takođe - lakše ćete prepoznti i grčku pesmu koju čujete na našim Yu radio stanicama.
Grci i Grkinje poznati su kao hedonisti, a osim u gastronomskim čarima Mediterana, videćete da je svako uživanje kod njih propraćeno i tipičnom muzikom. Nema sumnje da ćete uživati u njihovoj kulturi, načinu života i svemu što ona sa sobom donosi.